Από το πρόβατο......στο υφαντό

Θεματική ενότητα: Λαογραφία- Παράδοση
Επιμέρους ενότητα: Από το πρόβατο....στο υφαντό

Στα πλαίσια της επεξεργασίας του θέματος που ανοίξαμε με τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου και σε συνέχεια των δραστηριοτήτων που αναπτύσσουμε με βάση την παραδοσιακή γωνιά που δημιουργήθηκε μέσα στην τάξη μας, σκεφτήκαμε να μιλήσουμε για το υφαντό και πώς δημιουργείται. 

Δραστηριότητα 1η: Στην ολομέλεια μιλάμε με τα παιδιά για το υφαντό. Τι σημαίνει; (υφαίνω- υφαντό). Από τι υλικό είναι φτιαγμένο; (μαλλί). Από που προέρχεται το μαλλί; Αν θυμούνται με τι είπαμε ότι επεξεργαζόμαστε το μαλλί (είχαμε μιλήσει για αυτά τα αντικείμενα όταν τα τοποθετούσαμε ένα ένα στη γωνιά π.χ. ανέμη-αδράχτι-ρόκα).

 Τοποθετούμε ένα υφαντό στο πάτωμα στη γωνιά της συζήτησης και πάνω του τοποθετούμε καρτέλες με εικόνες, ώστε να φανεί η χρονική ακολουθία- όλα τα βήματα δηλαδή που ακολουθούνται ώστε να φτάσουμε από το πρόβατο στο μαλλί. 

 

Αφού μιλήσουμε για τα βήματα αυτά, παρακολουθούμε σχετικά βίντεο στο youtube που δείχνουν το κούρεμα των προβάτων, το πλύσιμο του μαλλιού, τη βαφή του μαλλιού και πώς γίνεται η επεξεργασία του μαλλιού με τη ρόκα και το αδράχτι και πώς δουλεύει ο αργαλειός, ώστε να γίνει το υφαντό. 

Δραστηριότητα 2η: Η βαφή του μαλλιού (Φυσικές Επιστήμες- αναμείξεις -χρωματισμός νερού και υλικών)

Αποφασίζουμε να εργαστούμε και εμείς με ένα από αυτά τα στάδια στην τάξη μας. Έχουμε φέρει κομμάτια βαμβάκι για όλα τα παιδιά (που αναπαριστά το μαλλί στην προκειμένη διαδικασία) και αφού χρωματίσουμε το νερό μέσα σε διάφορα βαζάκια με πολλά διαφορετικά χρώματα με τη βοήθεια γκοφρέ (βυθίζουμε αρχικά ένα κομμάτι γκοφρέ χαρτί σε πλαστικά ποτήρια με νερό και  ανάλογα κάθε ποτήρι παίρνει το χρώμα του χαρτιού) και όταν πλέον το νερό έχει χρωματιστεί αφαιρούμε το χαρτί για να βουτήξει καθένας το δικό του κομμάτι μαλλί. Το αποτέλεσμα είναι εκπληκτικό και ενθουσιάζει τα παιδιά.

Δραστηριότητα 3η: Έκθεση με τα στάδια επεξεργασίας μαλλιού

 Εκθέτουμε τις δημιουργίες μας, καθώς και όλα τα αντικείμενα και τις εικόνες που αφορούν την επεξεργασία του μαλλιού, με τις οποίες δουλέψαμε στα προηγούμενα στάδια σε μια από τις γωνιές στο παραδοσιακό σπίτι, εγκαινιάζοντας ένα νέο χώρο, όπου τα παιδιά των άλλων τμημάτων του νηπιαγωγείου ή τα παιδιά του δημοτικού που θα μας επισκεφτούν σε λίγες μέρες να μπορούν να παρατηρήσουν οτιδήποτε αφορά αυτό το κομμάτι, την επεξεργασία του μαλλιού και πως δημιουργούνται τα υφαντά που υπάρχουν στην έκθεσή μας.

Την επόμενη μέρα......
Δραστηριότητα 4η: Ο μύθος της αράχνης
Η πιο καλή νοικοκυρά στην υφαντική παιδιά ξέρετε ποιά είναι; ....(Προβληματίζουμε τα παιδιά και κουβεντιάζουμε) Τελικά, αφού ακούμε και καταγράφουμε διάφορους συλλογισμούς, αναφέρουμε την "αράχνη" και δείχνουμε στον υπολογιστή σχετικό βίντεο για να δουν πώς η αράχνη "υφαίνει" και είναι η μαστόρισσα της φύσης που μας διδάσκει και εμάς την τέχνη της "υφαντικής".
Να μάθουμε παιδιά και μια ιστορία για την αράχνη; ένα μύθο;
Παρακολουθούμε στο "youtube" το βίντεο με το μύθο της αράχνης.

Δραστηριότητα 5η: Ο ιστός της αράχνης
Εκμεταλλευόμενοι μια "φιλονικία" των παιδιών που συνέβη σήμερα στην τάξη μας, προτείνουμε στα παιδιά να  ενώσουμε τις δυνάμεις μας, να συνεργαστούμε και να δούμε πως και εμείς μπορούμε να πλέξουμε τον δικό μας ιστό. Εξηγούμε το παιχνίδι. (Είναι το γνωστό παιχνίδι με το κουβάρι, που παίζουμε συνήθως στην αρχή της χρονιάς, ως παιχνίδι γνωριμίας). Τα παιδιά κάθονται σε κύκλο, το πρώτο παιδί πιάνει την άκρη του κουβαριού και την τυλίγει γύρω από το δάχτυλό του μια φορά, ξετυλίγει και δίνει το κουβάρι στον απέναντι φίλο του....και ούτω καθεξής και ένας ένας πιάνει το κουβάρι με τη σειρά του. Τονίζουμε όμως, ότι αυτός ο "ιστός", για να μας δένει και να μας ενώνει θα πρέπει κάθε ένας να βρίσκει κάτι θετικό να πει για το φίλο του. Και έτσι φτιάχνεται ένας μεγάλος ιστός....δυναττός και κυρίως γεμάτος από "αγάπη" και θετικά συναισθήματα.

 Δραστηριότητα 6η: Ο αργαλειός
Παρακολουθούμε βίντεο στο youtube σχετικά με τον αργαλειό και βρίσκουμε τραγούδι για τον αργαλειό (το γνωστό κρητικό τραγούδι), το οποίο μαθαίνουμε και αρέσει πολύ στα παιδιά. Το ακούμε και χτυπάμε παλαμάκια, κάνοντας κινήσεις με το ρυθμό και το μαθαίνουμε.

Δραστηριότητα 7η: Ένας αργαλειός στα μέτρα μας
Τα παιδιά δυσκολεύονταν να καταλάβουν πώς είναι ο αργαλειός, τί κάνει και "τι εργαλείο είναι αυτό;", όπως χαρακτηριστικά ρώτησε ο Μιχάλης. Έτσι, σκεφτήκαμε να δανειστούμε έναν αργαλειό, αφού δε μπορούσαμε να δούμε από κοντά έναν πραγματικό....έναν αργαλειό στα μέτρα μας. Τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να δουν από τι αποτελείται ένας αργαλειός και πώς περίπου δουλεύει για να φτιαχτεί ένα υφαντό.

(Ευχαριστούμε την κ. Φανή από το 2ο Νηπιαγωγείο Λεπτοκαρυάς που μας δάνεισε τον αργαλειό που είχε στο νηπιαγωγείο της για να το δούμε αυτή την εβδομάδα).

Δραστηριότητα 8η: Το υφαντό της ....αγάπης μας
Αφού είδαμε πώς δουλεύει ο αργαλειός αποφασίσαμε να φτιάξουμε ένα δικό μας υφαντό... όλοι μαζί με συνεργασία...που θα είναι και το αποτέλεσμα της δικής μας αγάπης και φιλίας...την οποία σφραγίσαμε νωρίτερα με τον "ιστό της φιλίας". Το υφαντό μας θα γίνει με χαρτόνι και πολύχρωμες λωρίδες χαρτί.  (Εξηγούμε παρακάτω τη διαδικασία βήμα βήμα, ώστε να μπορούν εάν θέλουν τα παιδιά να την επαναλάβουν και στο σπίτι με τη βοήθεια των γονιών).

Υλικά που θα χρειαστούμε: 1.ρευστή κόλλα, 2.μαλλί πλεξίματος (ό,τι χρώμα έχουμε), 3. 16 χρωματιστές λωρίδες χαρτί Α4, πλάτος 2εκ κατά προτίμηση διαφορετικού ή ιδιου χρώματος (όπως η κόκκινη στη φωτογραφία), 4. ψαλίδι, 5. κοπίδι, 6.χάρακας, 7. μολύβι, 8. ένα χαρτί Α3 κάνσον χρωματιστό (το αποτέλεσμα θα είναι πιο εντυπωσιακό εάν έχουμε μαύρο κάνσον ή άλλο σκόύρο χρώμα).

 

α. Σχεδιάζουμε με το μολύβι (απαλά για να μη φαίνετε μετά), στο χαρτί μας ένα πλαίσιο, σαν κορνίζα, αφήνοντας ένα περιθώριο ενός εκατοστού τριγύρω (εικόνα 1 και εικόνα 2)

εικόνα 2

εικόνα 1

εικόνα 3

 β. χωρίζουμε το πλαίσιο σε λωρίδες 2εκ τις οποίες σχεδιάζουμε απαλά με το μολύβι (εικόνα 3), ώστε πατώντας πάνω σε αυτές με τη βοήθεια ενός χάρακα και με το κοπίδι (εικόνα 4), να κάνουμε τόσα σχισίματα όσα και οι γραμμές (εικόνα 5)

εικόνα 4

εικόνα 5

γ. κόβουμε από χρωματιστά λεπτά χαρτιά Α4 λωρίδες 2εκ πάχους. Θα χρειαστούμε 16 λωρίδες περίπου. Τις περνάμε μετά ανάμεσα στα σχισίματα, εναλλάξ, μια πάνω, μια κάτω, όπως και η λογική του αργαλειού.

εικόνα 5

εικόνα 7

δ. κολλάμε τις άκρες που περισσεύουν πάνω στο χαρτόνι για να σταθεροποιηθεί και μετά προσθέτουμε εάν θέλουμε κρόσσια για να γίνει το χαλάκι μας κάπως έτσι: (εικόνα8)